Skip to main content

De kracht van het werken met paarden

In de natuur vormen paarden kuddes omdat die veiligheid bieden aan alle paarden die daar onderdeel van zijn. Ze communiceren nauwelijks verbaal met elkaar, maar wisselen kleine signalen onderling uit. Daarom voelen paarden ook haarfijn aan wat er speelt bij de andere paarden van de kudde en reageren ze daar direct op.

Emoties en gevoelens zijn dus onderdeel geworden van hun communicatie.

Tijdens een sessie met paarden vorm je zelf een mini-kudde met een paard en zal het paard op diezelfde manier met jou bezig zijn. Welke signalen geef je af? Welke emoties voel je? Hoe gedraag je je? Het paard zal dat haarfijn aanvoelen en daar direct en instinctief op reageren zodat jij veel mooie en belangrijke inzichten opdoet.

De grondhouding van de Equine Assisted Therapeut is een belangrijke factor in de kracht en het succes van de methodiek.

Open houding
De Equine Assisted Therapeut werkt vanuit een open houding: totale aanvaarding zonder oordeel van de cliënt, mét zijn coach- of hulpvraag en alles wat die met zich meebrengt.

Gelijkwaardigheid
Naast het niet be- of veroordelen heeft de open houding een ander belangrijk kenmerk: gelijkwaardigheid. Een grote kracht, zeker ook bij het werken met kinderen. Vooral kinderen met een label ofwel diagnose hebben vaak de ervaring dat mensen altijd iets van hen vinden en óver hen praten in plaats van mét hen. Doordat de therapeut net als het paard niets van hen vindt, niet diagnosticeert of labelt en vanuit een open houding, sámen onderzoekt wat kan helpen, zullen kinderen zich emotioneel veilig voelen. Niet alleen bij het paard, maar ook bij de therapeut!

Niet weten
De cliënt is zelf de enige expert op het gebied van zijn vraag en kan alleen zelf de best passende oplossing vinden. De Equine Assisted Therapeut stelt zich faciliterend en non-directief op en uitgangspunt voor een traject of sessie is de situatie die de cliënt zelf wenst. Niet de door de therapeut uit deskundigheid, analyse of diagnose voortkomende gewenste situatie. Therapeut, paard en cliënt werken in de sessie samen met als doel dat de cliënt zichzelf leert kennen, eigen mogelijkheden leert benutten en leert omgaan met beperkingen. Zo ontstaat als vanzelf weer (zelf)vertrouwen in het eigen kunnen en weten. Bij deze cliëntgerichte benadering is het verdwijnen van symptomen het gevolg van deze ontwikkeling en niet het doel op zich.

Door deze open houding van niet weten en de volgende manier van (bege)leiden ontstaat een respectvolle, positieve en samenwerkende relatie. De therapeut weet het niet voor de cliënt maar gaat in samenwerking op onderzoek: I don’t know… let’s find out!

Met beide benen op de grond
Sessies spelen zich letterlijk en figuurlijk met beide benen op de grond af.
Alle activiteiten vinden naast en nooit op het paard plaats. De belangrijkste reden daarvoor is gelijkwaardigheid. Het paard is – net als de therapeut en de cliënt – vrij om te bewegen en te gaan waar het wil, kan zichzelf zijn en eerlijk vanuit zichzelf reageren. En de therapeut staat letterlijk en figuurlijk naast de cliënt wat een gelijkwaardigheid herbergt die veiligheid en vertrouwen geeft.

Maar niet minder belangrijk, ook in figuurlijke zin blijft de Equine Assisted Therapeut met beide benen op de grond. Er wordt alleen gewerkt met dat wat zich daadwerkelijk laat zien, niet met hoe dat vanuit het referentiekader, de kennis, het weten en de behoefte van de therapeut geïnterpreteerd wordt.

Ervaringsgerichte methodiek

  • fysieke ervaring – in contact met een paard
  • stimulatie van meerdere sensorische en motorische kanalen
  • activatie van meerdere en verschillende hersendelen
  • diepere bewustwording van de oorzaken van traumareacties
  • herstellen van de ‘missing link’ tussen hoofd en gevoel
  • mogelijkheid tot experimenteren hoe het anders kan of hoe er anders mee om te gaan (coping)
  • spelenderwijs ontdekken en vaardigheden oefenen (kinderen)
  • fysieke uitingen in het contact met het paard geven veel informatie (kinderen)

Activering oxytocinesysteem, met positieve werking op:

  • sociale aandacht
  • sociaal gedrag
  • interpersoonlijke interacties
  • stemming
  • stress-gerelateerde parameters als cortisol, epinefrine, norepinefrine, hartslag en bloeddruk
  • angst en bezorgdheid
  • mentale en lichamelijke gezondheid, in het bijzonder hart- en vaatziekten
  • functioneren van het immuunsysteem en pijnmanagement
  • betrouwbaarheid
  • vertrouwen in anderen
  • agressievermindering
  • empathie
  • leervermogen

Sociale steun (van het paard)

  • verlaging van de cortisol-concentraties
  • onderdrukking van de subjectieve reacties op psychosociale stress
  • verminderde stressresponsiviteit
  • verminderde angst en toename van kalmte
  • makkelijker openstellen voor zelfonderzoek
  • beter en sneller in staat te leren (over zichzelf, gedrag en de consequenties daarvan)

Contact tussen mens en natuur

  • positieve invloed op psychologische welzijn
  • onmiddellijke affectieve, positieve emoties
  • zintuigelijke ervaring in een natuurlijke omgeving
  • stressreductie en -herstel
  • elementen die zachte prikkels bieden voor moeiteloze reflectie
  • verhoogd concentratievermogen
  • verhoogd probleemoplossend vermogen

Ervaringsgerichte psychodynamische aanpak

  • mogelijkheid tot herbeleving van onafgemaakte, traumatische ervaringen
  • emotioneel veilige omgeving
  • aangeboden activiteiten als metafoor voor de oorspronkelijke situatie
  • directe reactie van het paard op incongruent gedrag
  • coachee bepaalt zelf de grenzen
  • minimaal risico van re-traumatisering
  • mogelijkheden tot reflectie op en beleving van het contact met anderen
  • ontwikkeling zelfbewustzijn én relationeel bewustzijn
  • experimenteren met verschillende contactstijlen
  • helende werking

Ervaringsgerichte cognitieve aanpak

  • niet alleen woorden maar daadwerkelijk ervaren
  • zichtbaarheid van invloed en werking van gedrag op anderen (door de reacties van het paard)
  • feedback van een ander op wie de gedragspatronen van invloed zijn
  • gedrag wordt in het hier en nu van de sessie duidelijk, zicht- en voelbaar, óók de aspecten die in het verhaal meestal bewust of onbewust (blinde vlek) achterwege worden gelaten
  • oordeelloze reflectie, zonder sturing
  • experimenteren en oefenen met ander gedrag, nieuwe oplossingen
  • mogelijkheid tot ervaren wat dat oplevert en tegelijk zien wat het met een ander doet doordat het paard steeds reageert op het (veranderende) gedrag van de coachee

Reacties van het paard op het gedrag van de coachee

  • duidelijke en directe consequentie
  • paard heeft geen eigen agenda, reacties geloofwaardig en niet open voor discussie
  • oordeelloosheid (vrij van tegenoverdracht) biedt emotionele veiligheid
  • vergevingsgezindheid biedt emotionele veiligheid
  • als kuddedier altijd bereid de relatie aan te gaan
  • gericht op veiligheid
  • gevoelig voor en alert op lichaamstaal
  • gevoelig voor en alert op incongruentie
  • paard staat voor de ander (maakt de invloed van eigen gedrag en verandering daarvan op anderen zichtbaar)

Omgang met het paard

  • dagelijkse zaken komen op een natuurlijke manier aan de orde: non-verbale communicatie, assertiviteit, creativiteit, probleemoplossend vermogen, leiderschap, verantwoordelijkheid, samenwerking, relaties en vertrouwen
  • creëert een speelveld waarin vrijelijk geleerd, geëxperimenteerd en geoefend kan worden
  • out of the box, uit de comfortzone
  • kijken vanuit een andere camerahoek

Grondhouding van de equine assisted coach

  • open houding
  • gelijkwaardigheid
  • emotionele veiligheid
  • faciliterende en non-directieve houding
  • niet invullend, fenomenologisch kijkend
  • met beide benen op de grond